In de EO podcast ‘Long Covid en de kwakzalverindustrie’ onderzoeken Rianne van der Linden en Anne-Sophie van den Toren in welke wereld long covidpatiënten op weg naar genezing terechtkomen. Voor ME/CVS-patiënten klinkt het bekend: er is geen wetenschappelijke consesus over een effectieve behandelmethode. Maar omdat je zó graag beter wilt worden, kom je snel in de verleiding behandelingen te proberen waarover alleen anekdotisch bewijs bestaat dat ze werken.
De podcast bestaat uit vijf afleveringen waarin Rianne en Anne-Sophie patiënten interviewen, langs alternatieve behandelaars gaan en zelfs undercover het omstreden ontwormingsmiddel Ivermectine bemachtigen. Dat het woord ‘kwakzalverindustrie’ in de titel zit, geeft al weg dat ze sceptisch staan tegenover de behandelingen die ze onderzoeken. Dit wordt onderstreept wanneer de eerste aflevering start met een interview met de secretaris van de Vereniging tegen de Kwakzalverij, dr. Catharine de Jong.
Toch hebben de onderzoeksters veel empathie voor de wanhoop van patiënten die ten einde raad veel geld en tijd spenderen aan een keur aan therapieën, zoals een tweedaagse shakra-opening-en-klankschalensessie, een surftherapie, een bloedtransfusie of een behandeling met Ivermectine. Anne-Sophie en Rianne oordelen niet. Daarom is deze podcast boeiend en vooral ook: menselijk. ME/CVS-patiënten zullen er veel in herkennen.
Ook geïnterviewd wordt psychiater Rogier Hoenders, voorzitter van het CIZG, die een brug wil slaan tussen de reguliere en de alternatieve zorg. Hij heeft wel een idee waarom patiënten positief zijn over ‘onbewezen’ behandelingen. De overtuigingskracht van de behandelaars speelt een belangrijke rol en hersenonderzoek bewijst dat ook een placebo-effect tot daadwerkelijke verandering kan leiden.
Ondertussen gaan patiënten over de grens op zoek naar behandelingen omdat artsen in Nederland terughoudend zijn met alternatieve behandelwijzes. Dit wordt ook wel het ‘Sylvia Millecamcomplex’ genoemd, vernoemd naar de actrice die aan borstkanker overleed omdat ze haar heil had gezocht bij gebedsgenezeres Jomanda die beweerde dat Sylvia geen kanker had. De publieke verontwaardiging was enorm. Sindsdien is de angst bij artsen groot om als ‘Jomanda’ te worden weggezet en houden ze zich strikt aan de richtlijn. Omdat de bewijsvoering voor nieuwe richtlijnen jarenlang duurt, betekent dit bij nieuwe ziektes zoals long covid dat artsen weinig te bieden hebben. Ondertussen zijn de patiënten wanhopig.
Wat is uiteindelijk de beste behandeling voor long covid? Daarop komt natuurlijk geen definitief antwoord. Toch zijn er aan het einde van aflevering drie (van vijf) al een paar voorlopige conclusies die ook voor ME/CVS-patiënten interessant zijn. En hoe loopt het af met de undercoveractie om Ivermectine te bemachtigen? Daarvoor moet u de podcast luisteren. Voor wie dat te vermoeiend is: er is ook een prikkelarme versie zonder muziek en franje.